Pierwszą przemysłową produkcję żółtego sera zapoczątkowano w Szwajcarii; datowana jest na 1815 rok. Do Polski receptury wytwarzania żółtego sera przywieźli emigranci z Holandii, Niemiec i wspomnianej już Szwajcarii, a początkowo sery wytwarzane były wyłącznie z mleka owczego.
Dziś producenci udoskonalają procesy powstawania sera, wychodząc tym samym naprzeciw potrzebom klienta. Na przykład firma Hochland wypuściła na rynek sery żółte naturalnie pozbawione laktozy. Nie jest tajemnicą, że wiele osób rezygnuje ze spożywania nabiału ze względu na problemy z trawieniem laktozy, gdyż u dorosłego człowieka zanika enzym laktaza umożliwiający trawienie mlecznego cukru.
Wartości odżywcze żółtego sera
Wartościowy pokarm powinien charakteryzować się wysoką gęstością odżywczą, inaczej mówiąc zawarte w nim składniki powinny być biodostępne, czyli łatwo przyswajalne i dobrze wykorzystywane przez organizm człowieka. Żółty ser, jako produkt naturalny wytwarzany z mleka, cechuje właśnie wysoka biodostępność. Prawidłowo skomponowana dieta powinna w odpowiednich proporcjach zaspokajać zapotrzebowanie na poszczególne makroskładniki pokarmowe, witaminy i dostarczać wystarczającą ilość energii w postaci kalorii. Wartość energetyczna żółtego sera to około 320 kcal w 100 g, jednak ser najczęściej spożywamy w plastrach, a jeden zawiera około 55 kcal. Kalorie pochodzące z żółtego sera są bardzo dobrze wykorzystywane w celach budulcowych i energetycznych.
Istotną kwestią jest jakość mleka, z którego żółty ser jest produkowany. Mleko jako produkt świeży nie powinien być długo transportowany. Polscy konsumenci częściej sięgają po produkty lokalne, pozbawione konserwantów, stabilizatorów i utrwalaczy. Świadomość w tym temacie jest coraz większa, co wymusza na producentach troskę o najwyższą jakość oferowanych wyrobów. Mleko, z którego produkowane są sery żółte Hochland pochodzi od sprawdzonych, polskich dostawców i, co należy podkreślić, krowy mleczne są karmione wyłącznie paszami wolnymi od GMO.
4 powody, dla których powinniśmy spożywać żółty ser:
- Jest źródłem białka.
- Jest źródłem naturalnych tłuszczów.
- Stanowi bogate źródło wapnia.
- Ma atrakcyjne walory smakowe.
Żółty ser jako źródło białka
Białko, a konkretnie cząsteczki zwane aminokwasami, z których jest zbudowane, pełnią w organizmie określone funkcje. Ze względu na ich istotną rolę część z nich jest wytwarzana endogennie, czyli są samodzielnie syntetyzowane przez organizm, jednak istnieje grupa tak zwanych aminokwasów egzogennych, to znaczy takich, które muszą zostać dostarczone z dietą. Białko, jako że pełni funkcje budulcowe, umożliwia skurcz i rozkurcz mięśni, w tym serca, bierze udział w wytwarzaniu hormonów, jest bez wątpienia bardzo ważnym składnikiem pokarmowym. Żółty ser jest bardzo dobrym jego źródłem, gdyż w 100 g zawiera aż około 25 g białka.
Żółty ser jako naturalne źródło tłuszczów
Tłuszcze są obok białka bardzo ważnym składnikiem, który musi być przyjmowany z dietą. Glukoza jako podstawowe źródło energii dla mózgu i krwi może być, niezależnie od diety, wytwarzana przez organizm, dlatego bez właściwej ilości węglowodanów prawidłowe funkcje organizmu zostają utrzymane, a bez odpowiedniej puli tłuszczów będzie dochodzić do różnego rodzaju zaburzeń. Przede wszystkim ucierpi na tym układ hormonalny, co ma ogromne znaczenie w szczególności dla kobiet. Tłuszcze zawarte w żółtym serze umożliwiają przyswajanie witamin A, D, E i K. Poza tym jest to, po cukrach, bardzo dobre źródło energii. Na przykład żółty ser Gouda Hochland w plastrach zawiera około 28 g tłuszczów w 100 g produktu.
Ser żółty jako bogate źródło wapnia
Odpowiednia ilość wapnia w diecie zapewnia właściwą mineralizację kości i zębów. Jest to bardzo ważne w przypadku dzieci, u których kościec jest fazie wzrostu, a odpowiednie wykształcenie kości, w tym kręgosłupa, zapewnia prawidłową postawę ciała. U osób dorosłych, a przede wszystkim seniorów, wapń pochodzący z żółtego sera może chronić przed rozwojem osteoporozy, bo wraz z wiekiem obniża się zawartość minerałów w kościach. W żółtym serze typu Gouda firmy Hochland jest 814 mg wapnia w 100 g produktu, co zapewnia pokrycie zapotrzebowania na ten minerał w 102% według referencyjnej wartości spożycia.
Walory smakowe żółtego sera
Jedzenie, oprócz pokrycia zapotrzebowania na energię, powinno być przyjemnością. Ser żółty bez wątpienia jest przysmakiem dla wielu jego smakoszy. Smak, zapach, konsystencja żółtego sera zależą od jego rodzaju, co jest ściśle związane z procesem produkcyjnym.
- Ser żółty Gouda – ma subtelny zapach oraz soczysty, śmietankowy smak. Idealny na śniadanie, świetny do zapiekania.
- Gouda wędzona – to gouda dojrzewająca, wzbogacona smakiem i aromatem pochodzącym z naturalnego wędzenia dymem olchowo-bukowym. Ser doskonale sprawdzi się do domowej zapiekanki, a także jako wyrazista przekąska do piwa.
- Ser żółty Maasdamer – to kremowy ser półtwardy produkowany z pasteryzowanego mleka krowiego. Cechą charakterystyczną Maasdamera jest obecność dużych oczek (potocznie zwanych “dziurami”) oraz słodki, wyrazisty smak z owocową nutą, co czyni go idealnym zarówno jako przekąska do czerwonego wina, np. szczepu Merlot czy Carmenere, jak i ser na śniadanie.
- Ser żółty Edamski – to prasowany, półtwardy ser żółty. Charakteryzuje się jednolitą, gładką konsystencją koloru dojrzałej pszenicy i lekko kwaskowym smakiem. To doskonały ser kanapkowy.
- Ser żółty Tylżycki – jest serem podpuszczkowym dojrzewającym typu holenderskiego. Charakteryzuje się spłaszczonymi oczkami wielkości od ziarna jęczmienia do małej pestki śliwki. Ser aromatyczny, w smaku lekko kwaskowy i pikantny. Dojrzały świetnie komponuje się z marynowanymi rybami. Idealnie pasuje jako składnik dań z makaronem.
Powodów, dla których należy jeść żółty ser jest wiele, dlatego powinien on stanowić ważny składnik diety zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych.
Autor: Anna Matusik, trener personalny, dietetyk. Absolwentka Akademii Wychowania fizycznego-kierunek Żywienie i Wspomaganie Dietetyczne w Sporcie. Pasjonatka zdrowego stylu życia opartego na przekonaniu “Twoje zdrowie jest na talerzu”.