Czy prezbiopia jest chorobą? Jakie są objawy prezbiopii i czy można jej zapobiec?

Niestety trzeba jasno powiedzieć, że prezbiopia jest nieunikniona i wcześniej czy później jej objawy pojawią się u każdego z nas. Nie jest to jednak choroba, a nieuchronny proces wynikający z fizjologii i efekt naturalnych zmian zachodzących w narządzie wzroku. Z badań wynika, że 98 proc. Polaków po czterdziestce ma problemy ze wzrokiem polegające na znacznym pogorszeniu ostrości widzenia. Aż 94 proc. badanych stwierdziło, że musi odsuwać tekst od oczu, żeby go przeczytać, ponieważ z bliska widzi rozmazane i nieczytelne litery*. Dlaczego tak się dzieje?

Pierwsze oznaki prezbiopii

Objawy prezbiopii to niewyraźne widzenie z bliska, zwłaszcza przy słabym oświetleniu lub podczas nadmiernego wysiłku wzrokowego. Pierwszym jej symptomem jest potrzeba odsuwania tekstu, który chcemy przeczytać na coraz dalszą odległość od oczu. Często prawdziwy problem pojawia się wówczas, gdy okazuje się, że „ręce są zbyt krótkie”, aby odsunąć dany tekst na odległość umożliwiającą jego przeczytanie. Początkowo jest to zaledwie kilkanaście centymetrów, jednak z biegiem czasu odległość ta się zwiększa i długość rąk przestaje być wystarczająca. Właśnie dlatego prezbiopia określana jest potocznie i nieco żartobliwie „syndromem zbyt krótkich rąk”.

Prezbiopia powoduje, że czytanie, praca przy komputerze, przy którym spędzamy większość dnia oraz codzienne czynności wymagające widzenia przedmiotów znajdujących się w odległości 30-40 centymetrów od oczu zaczynają sprawiać coraz więcej trudności. Problemy ze wzrokiem i brakiem ostrości widzenia przekładają się na dyskomfort, zmęczenie i ogólny spadek wydajności pracy.

Prezbiopia zazwyczaj ujawnia się ok 40. roku życia i najszybciej jest odczuwana przez osoby ze zdiagnozowaną dalekowzrocznością. Najpóźniej problemy związane z prezbiopią dotykają osoby krótkowzroczne.

Jeśli nie jest to choroba, to – co to właściwie jest?

Prezbiopia nie jest chorobą, lecz skutkiem postępujących z wiekiem zmian utraty akomodacji oka. Jest to naturalny proces starzenia się narządu wzroku. Osłabienie zdolności ostrego widzenia z bliskiej odległości wynika z utraty elastyczności soczewki oka. Prawidłowo funkcjonująca soczewka ma zdolność zmiany grubości przy patrzeniu na obiekty znajdujące się w różnej odległości. Z czasem staje się jednak sztywniejsza, a mięśnie pomagające w zmianie jej kształtu nie są już tak elastyczne. W związku z tym akomodacja jest osłabiona, bo soczewka nie jest w stanie reagować na zmieniające się położenie obiektów oraz dostosowywać ostrości widzenia do aktualnych warunków. W ten sposób ostre widzenie z bliska staje się niemożliwe.

Sposób na prezbiopię

Prezbiopii się nie leczy. Stosuje się jednak rozwiązania, które mogą poprawić ostrość i komfort widzenia. Takim rozwiązaniem jest korekcja za pomocą odpowiednich, dobrze dobranych soczewek okularowych. Szczególnie polecane są soczewki progresywne, które oferują płynne i łagodne przejście pomiędzy mocą korekcyjną do dali, a mocą do bliży. Dawniej do korygowania prezbiopii stosowano dwie pary okularów – do bliży i do dali. Było to mało komfortowe rozwiązanie, bo wiązało się z koniecznością noszenia dwóch par okularów i nieustannego ich zmieniania. Problem ten dotyczył zwłaszcza osób, których praca wymagała częstego przenoszenia wzroku z przedmiotów położonych blisko na obiekty znajdujące się dalej i odwrotnie, a także osób aktywnych. Alternatywą były soczewki dwuogniskowe, gdzie w jednej soczewce znajdował się obszar do dali i do bliży, przy czym przejście pomiędzy tymi wartościami odbywało się „skokowo”. Co gorsze takie rozwiązanie wyglądało mało estetycznie.

Soczewki progresywne umożliwiają płynne przejście z obu obszarów, a miejsce połączenia tych obszarów, w przeciwieństwie do soczewek dwuogniskowych jest niewidoczne. Wpływa to nie tylko na komfort widzenia, ale również estetykę soczewek. Soczewki progresywne umożliwiają ostre widzenie na każdą odległość. Są jakby połączeniem kilku soczewek: do dali, strefy pośredniej i bliży. Obszar do dali znajduje się w górnej części soczewki i jest odpowiedzialny za komfortowe widzenie obiektów położonych w dużej odległości. Środkowa część soczewki to obszar pośredni. To właśnie w tym obszarze moc zaczyna stopniowo przechodzić z korekcji dali na korekcję bliży. Obszar do bliży umiejscowiony jest najniżej, w dolnej części soczewki.

Obszar do dali pozwala dobrze widzieć drogę podczas prowadzenia samochodu, krajobrazy, filmy w telewizji lub kinie itp. Obszar środowy umożliwia wyraźne widzenie odległości pośrednich np. ekranu komputera czy deski rozdzielczej samochodu, natomiast obszar do bliży zapewnia możliwość czytania lub oglądania rzeczy z bliska. Aby zapewnić pełną ostrość widzenia, natychmiastową akomodację i perfekcyjną głębię widzenia soczewki progresywne powinny być dopasowywane do indywidualnych potrzeb i stylu życia użytkownika.

Współczesna optyka oferuje niesamowite możliwości personalizacji i indywidualnego dopasowania, z czego warto skorzystać. Technologia Harmonizacji Binokularnej (Binocular Harmonization Technology) zapewnia odpowiednią korekcję we wszystkich punktach soczewki i zgodnie z potrzebami każdego oka, uwzględnia bowiem wartości korekcyjne oddzielnie dla prawego i lewego oka. Zintegrowana podwójna powierzchnia progresywna (Integrated Double Surface Design) zapewnia szerokie strefy widzenia oraz eliminuje zniekształcenia obrazu. Możliwości jest wiele, trzeba je tylko dobrać odpowiednio do potrzeb – wyjaśnia ekspert firmy Hoya Lens Poland, wiodącego producenta nowoczesnych soczewek okularowych.

Dobre soczewki progresywne gwarantują szerokie pole widzenia, eliminację efektu „pływania obrazu” oraz, co niezwykle ważne, pozwalają czuć się pewnie w każdej sytuacji np. podczas schodzenia po schodach.

Indywidualne dopasowanie do potrzeb

Soczewki progresywne powinny być dobrane przez optometrystę odpowiednio do trybu życia, stopnia zaawansowania i rodzaju wady wzroku. Warunkiem właściwego doboru soczewek progresywnych jest rzetelne i wyczerpujące przekazanie optykowi wszystkich informacji dotyczących stylu życia.

Inny rodzaj soczewek progresywnych będzie wskazany dla osób spędzających dużo czasu na czytaniu, pracy przy komputerze czy czynnościach wymagających widzenia przedmiotów znajdujących się w odległości 30-40 centymetrów od oczu, inny natomiast w przypadku użytkowników korzystających z aktywności na świeżym powietrzu oraz osób, które często prowadzą samochód. Optyk na podstawie pomiarów indywidualnych parametrów opracowuje osobisty profil widzenia, którego efektem jest stworzenie unikalnych soczewek progresywnych gwarantujących ostrość i komfort widzenia.

Można się spotkać z opinią, że soczewki progresywne powodują ból głowy i trudno jest się do nich przyzwyczaić. Należy jednak podkreślić, że jest to mit. Czasami przyczyną takiego stanu rzeczy jest po prostu zły dobór soczewek, niedopasowany do indywidulanych potrzeb. Dobrze dobrane soczewki progresywne pozwalają uzyskać wyraźny i stabilny obraz oraz zwiększają komfort życia. Przyzwyczajenie się do nowych soczewek może zająć od kilku godzin do kilku dni - wyjaśnia ekspert firmy Hoya Lens Poland.

Oprócz wyboru właściwych soczewek optyk doradzi również w doborze odpowiednich oprawek. Jest to równie ważne, ponieważ sposób układania się oprawy okularowej na twarzy użytkownika ma duży wpływ na naturalne przejścia między obszarami widzenia i pomaga w uzyskaniu odpowiedniej mocy we właściwym miejscu.

Prędzej czy później dotknie każdego z nas

Prezbiopii nie można zapobiec. Należy pamiętać, że intensywna praca wzrokowa oraz długie godziny spędzone przed komputerem i ekranami innych urządzeń elektronicznych, tabletów, smartfonów itp. Mogą mieć wpływ na przyśpieszenie tego procesu. Gdy dotknie nas już prezbiopia jedynym rozwiązaniem, które umożliwia przywrócenie prawidłowej jakości widzenia, komfortu życia, czytania i korzystania z wszelkich urządzeń są odpowiednio dobrane soczewki korekcyjne. Wizyta w salonie optycznym oraz rozmowa z optykiem zapewni właściwy dobór oraz personalizację soczewek progresywnych.

*https://pulsmedycyny.pl/prezbiopia-to-nie-choroba-905955