Miasto wielu wież i największej starówki w Europie. Zajrzyj do Wilna!

Długi weekend lub trzy, cztery dni urlopu warto poświęcić na wycieczkę do Wilna. W kilka dni, poruszając się głównie pieszo, można zwiedzić najważniejsze zabytki, ulice, muzea i knajpki. Prezentujemy miejsca, które należy uwzględnić w planie wycieczki do stolicy Litwy.

Największa starówka w Europie i monumentalna bazylika

Planując wycieczkę do Wilna, warto pamiętać, że do większości kluczowych miejsc dotrzemy na piechotę. Wybór hotelu będzie zatem jednym z najważniejszych punktów strategicznych wyjazdu. Z Novotel Vilnius Centre w kilka minut dojdziemy spacerowym krokiem do starówki i katedry, a stamtąd w dalszą drogę wąskimi uliczkami. Wileńską starówkę uważa się nie tylko za największe w Europie Środkowej stare miasto, o powierzchni około 360 hektarów, lecz także najlepiej zachowane. Od czasu jej powstania nie zmienił się układ placów i ulic. W architekturze budynków z barokowymi fasadami wyraźnie widać wpływ włoski. Starówka wpisana na listę UNESCO obfituje w świątynie – zarówno katolickie, jak i prawosławne, chociaż znalazła się tu również karaimska kenesa. Ważnych turystycznych punktów jest na wileńskim Starym Mieście wiele. Zwiedzanie warto zacząć od monumentalnej bazyliki archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława, głównej litewskiej świątyni.

Katedrę Wileńską ufundował Władysław Jagiełło na pamiątkę chrztu, a zaczęto ją budować po 1386 roku. Drewniany niegdyś budynek tuż po 1800 roku przekształcono w olbrzymią klasycystyczną świątynię. W wileńskiej katedrze koronowano Wielkich Książąt Litewskich, a dziś można zwiedzać tu groby królów i królowych Polski, wielkich książąt i księżnych litewskich: Aleksandra Jagiellończyka, Elżbiety Habsburżanki, Barbary Radziwiłłówny. Spoczywa tu także serce króla Władysława IV Wazy oraz patron Wilna – św. Kazimierz.

Nie ma starego miasta bez ratusza. Obecny ratusz w stylu klasycystycznym na wileńskiej starówce to już trzecia odsłona siedziby władz miasta. Kiedyś odbywały się tu najważniejsze wydarzenia artystyczne, m.in. premiera Halki Stanisława Moniuszki, a budynek pełnił funkcję teatru. Dziś ratusz jest atrakcją turystyczną, odbywają się tu imprezy kulturalne, wystawy, można oglądać tu Salę Wielką, gotyckie piwnice z muzeum ratusza oraz zaczerpnąć informacji w Informacji Turystycznej miasta Wilna. W obrębie starówki warto zobaczyć Pałac Prezydencki.

Ostra Brama – symbol Wilna

Ostra Brama to jedyna zachowana brama miejska z początku XVI wieku z pozostałościami muru obronnego Wilna. Od jej wewnętrznej strony znajduje się klasycystyczna kaplica Matki Boskiej Ostrobramskiej ze srebrnymi wrotami oraz cudownym obrazem Matki Boskiej Miłosierdzia, przyciągającym od wieków wielu pielgrzymów. Na bramie umieszczono napis: „Matko Miłosierdzia, pod Twoją obronę uciekamy się”.

Miasto świątyń – szlakiem kościołów, cerkwi i nie tylko…

Wilno to miasto świątyń. Znajdziemy tu katolickie kościoły (ponad 40), unickie i prawosławne cerkwie (ponad 20), świątynię karaimską i synagogę. Które świątynie warto uwzględnić w turystycznych planach?

• Kościół św. Anny – najsłynniejszy zabytek Wilna ufundował Aleksander Jagiellończyk. Gotycki kościół wzniesiony z 33 rodzajów cegieł, który dziś możemy podziwiać, powstał po pożarze pierwotnej świątyni za czasów Zygmunta Augusta. Najokazalsza jest fasada kościoła, który – według legendy – zrobił na Napoleonie Bonaparte tak wielkie wrażenie, że francuski cesarz chciał przenieść świątynię do Paryża.

• Kościół św. Franciszka z Asyżu (Bernardynów) – w nawie północnej świątyni znajduje się marmurowy nagrobek Stanisława Radziwiłła. Oprócz zniszczonych, ale niezwykle klimatycznych, wnętrz z gotyckimi sklepieniami, polichromiami i barokowymi ołtarzami warto zwiedzić część klasztorną.

• Kościół św. Michała Archanioła i klasztor Bernardynek – renesansowa świątynia z monumentalnym pomnikiem nagrobnym Lwa Sapiehy, który podarował mniszkom budynek średniowiecznego pałacu. To jedyny obiekt w stolicy Litwy będący połączeniem architektury renesansowej z elementami gotyku.

• Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty – na szczycie 63-metrowej dzwonnicy znajduje się punkt widokowy. Świątynia wzniesiona przez Władysława Jagiełłę to jeden z najstarszych wileńskich kościołów. Barokowo-klasycystyczny budynek w swoim wnętrzu skrywa dziesięć zachowanych ołtarzy w stylu rokokowym. W kościele św. Jana turyści mają również okazję podziwiać najsłynniejszy prospekt organowy w kraju. Świątynię wypełniają pamiątki związane z polską kulturą: tablice pamiątkowe Antoniego Edwarda Odyńca, Tadeusza Kościuszki czy popiersie Adama Mickiewicza. Warto wspomnieć, że właśnie w tym kościele organistą był Stanisław Moniuszko.

• Cerkiew Przeczystej Bogurodzicy – w tej świątyni pochowano Helenę, żonę Aleksandra Jagiellończyka – króla Polski i Wielkiego Księcia Litewskiego.

• Cerkiew św. Mikołaja – jedna z najstarszych świątyń w Wilnie z pięknym ikonostasem i zdobionymi piecami.

• Kościół św. Kazimierza – w czasach Rzeczypospolitej monumentalna świątynia wzorowana na rzymskim Il Gesù była jednym z najważniejszych kościołów w mieście. Największą w Wilnie kopułę zdobi królewska korona.

• Cerkiew św. Ducha – chociaż z zewnątrz budynek zbudowany na planie łacińskiego krzyża wydaje się skromny, wnętrza tej najpiękniejszej cerkwi w Wilnie są pełne rokokowego przepychu.

• Kościół św. Teresy – łączy się z Ostrą Bramą, a fasada budynku przywodzi na myśl barokowe rzymskie świątynie.

• Synagoga Choralna – jedyna ocalała świątynia żydowska w mieście, zbudowana w 1903 roku w stylu mauretańskim, z charakterystyczną niebieską kopułą.

• Kościół św. Piotra i Pawła – w barokowej świątyni znajduje się ponad 2 tysiące rzeźb o tematyce biblijnej, historycznej i mitologicznej.

• Kościół św. Ducha – w świątyni gromadzi się polska społeczność Wilna, a msze odprawiane są w języku polskim. Późnobarokowy wystrój oraz organy Caspariniego z 1776 roku, czyli najstarsze zachowane organy w kraju, to główne atrakcje miejsca.

• Cerkiew św. Trójcy i Klasztor Bazylianów – przejście przez Wrota Bazyliańskie jest jak wkroczenie w inny wymiar. Odrapane zabudowania klasztorne, zaniedbane mury cerkwi, niewyraźne już freski, nierówne przejścia z kocich łbów – to wszystko buduje niepowtarzalny klimat. W XIX wieku w części klasztoru mieściło się carskie więzienie. Właśnie w tym miejscu przetrzymywano Adama Mickiewicza i to tu rozgrywa się akcja III części Dziadów. Umowną celę Konrada można zwiedzać w wyznaczonych godzinach. Stworzone w tym miejscu muzeum ma zaledwie 25 metrów kwadratowych – w jednej części z oknem zabitym deskami umieszczono pryczę ze słomą, stół i lichtarz z palącą się świecą, w drugiej obejrzymy ekspozycję o procesie filomatów i filaretów.

Poszukujący śladów romantyzmu powinni odwiedzić niewielkie Muzeum Adama Mickiewicza przy Zaułku Bernardyńskim. W domu, w którym dziś mieści się muzeum, od Wielkanocy do czerwca 1822 roku przebywał wieszcz.

Nekropolia na Rossie

Zabytkowy cmentarz na Rossie to jedno z głównych miejsc odwiedzanych przez turystów oraz jeden z najpiękniejszych i najokazalszych zespołów cmentarnych w tej części Europy, z licznymi zabytkowymi pomnikami i nagrobkami. Na ponad 10 hektarach założonej przez misjonarzy nekropolii pochowano m.in. serce marszałka Józefa Piłsudskiego oraz jego matkę, Joachima Lelewela, Władysława Syrokomlę, ojca Juliusza Słowackiego i innych.

Wieża Gedymina i Zamek Wielkich Książąt Litewskich

Wieża Gedymina górująca nad Wilnem, jedna z najbardziej znanych pozostałości średniowiecznych, to punkt obowiązkowy każdej wycieczki do stolicy Litwy. Na baszcie można odwiedzić muzeum wypełnione zabytkowymi eksponatami: małymi działami zbrojnymi, kamienną amunicją, mieczami czy sztandarami zdobytymi podczas bitwy pod Grunwaldem. Zamek Górny, którego częścią jest zachowana wieża, stanowił fortecę obronną przed Krzyżakami.

Na zwiedzanie Zamku Wielkich Książąt Litewskich należy poświęcić kilka godzin. Rozpoczynamy od dawnych fundamentów pałacu. W 60 salach odbudowanej rezydencji książąt i królów zainteresowani mogą podziwiać okazałe żyrandole, piece z herbami rodowymi i największą w Europie kolekcję kafli piecowych. W pałacu znajdują się liczne zbiory arrasów, obrazów, mebli, broni, trofeów myśliwskich i pamiątek oraz dwie ekspozycje stałe – Sala Skarbca oraz prezentacja wystroju wnętrza doby późnego gotyku, renesansu, wczesnego baroku.

Pomysłów na spędzenie kilku dni w stolicy Litwy może być wiele. Miasto zapewnia turystom sporą ilość atrakcji, zabytków oraz miejsc wartych odwiedzenia. Ci, którzy chcą zjeść obiad z widokiem na miasto, powinni wybrać się do restauracji na 19. piętrze (165 m) wileńskiej wieży telewizyjnej. Obracająca się podłoga restauracji (pełny obrót trwa 45 minut) umożliwia oglądanie panoramy miasta.

Każdy, kto zdecyduje się na spacer po Wilnie, powinien przejść się jedną z najpiękniejszych ulic Starego Miasta – ulicą Literatów. Od 2008 roku upamiętnia się w tym miejscu tłumaczy, pisarzy i ludzi związanych z literaturą i kulturą litewską, wtapiając w ściany fragmenty ich dzieł, nazwiska artystów i ich podobizny. Niedaleko znajduje się również uliczka Bernardyńska ze słynnymi ceramicznymi dzbankami wmurowanymi w ściany budynków.

Listę najważniejszych miejsc, które warto zobaczyć w Wilnie, przygotowała sieć AccorHotels.