Czy biegunka jest groźna dla zdrowia dziecka?

Skąd bierze się biegunka u małych dzieci?

Biegunka ma postać ostrą lub przewlekłą. Ostra biegunka u dziecka trwa maksymalnie dwa tygodnie. Jeśli po tym czasie nadal pojawiają się wodniste stolce to znak, że choroba przeszła w swoją przewlekłą fazę. Przewlekła biegunka nie jest tak częsta, jak jej ostra odmiana. Długotrwałe wodniste stolce mogą powodować pasożyty (tasiemce, lamblie, pełzaki), zespół jelita drażliwego, celiakia, nieswoiste zapalenia jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego), nadwrażliwość na niektóre składniki pokarmowe, a nawet mukowiscydoza. Zdarza się, że wielotygodniowe biegunki o nieznanej przyczynie wywołuje po prostu nadmierne spożycie soków owocowych i warzywnych. To częsta przypadłość u dzieci do 5 roku życia i nazywamy ją biegunką pędraków.

Ostre biegunki są zwykle związane z chorobami infekcyjnymi. Wodniste stolce bardzo często wywołują wirusy (najczęściej rotawirusy). Tego typu choroby nazywamy grypą żołądkową lub nieżytem żołądka i jelit. Pierwsze objawy infekcji mogą przypominać przeziębienie, dopiero potem pojawia się biegunka. Chorobie towarzyszy również wysoka gorączka, wymioty, bóle brzucha, kaszel, katar i bóle mięśni. Inną przyczyną biegunki może być kontakt z groźnymi bakteriami, np. czerwonki lub salmonelli. W tym przypadku drobnoustroje wywołują ostrą, wodnistą biegunkę, silne bóle brzucha, wysoką gorączkę, wymioty i osłabienie całego organizmu. W kale może pojawić się również śluz oraz krew. Wodniste stolce towarzyszą niekiedy chorobom infekcyjnym, które nie są związane z układem pokarmowym. Biegunka zdarza się u małych dzieci chorujących na anginę, zapalenie płuc, infekcje górnych dróg oddechowych oraz zapalenie ucha środkowego. Inne powody zaburzeń jelitowych to alergie pokarmowe (biegunki pojawiają się po zjedzeniu uczulającego produktu, towarzyszą im nudności, wysypka, rozdrażnienie, nieprawidłowy przyrost masy ciała i skłonność do infekcji dróg oddechowych) oraz antybiotykoterapia (powodem jest zniszczona flora bakteryjna jelit).

Jak leczyć biegunkę u małego dziecka?

W przypadku ostrej biegunki zwykle wystarcza leczenie domowe. Są jednak przypadki, kiedy bezwzględnie należy wybrać się z dzieckiem do lekarza (można o nich przeczytać tu http://www.dicoflor.pl/pl/odwodnienie-przy-biegunce/kiedy-udac-sie-do-lekarza/). Jeśli naszego malucha możemy bezpiecznie leczyć w domu, należy działać jak tylko zauważymy pierwsze objawy. Pierwszym krokiem jest zwrócenie uwagi na odpowiednie nawodnienie organizmu dziecka. Podczas biegunki ciało jest osłabione, dlatego trzeba jak najwięcej pić. Wskazane są herbatki owocowe, które dodatkowo uszczelnią błonę śluzową jelit i złagodzą przykre objawy. Skuteczna będzie herbata z suszonych czarnych jagód. Na pół litra wody wystarczą 2-3 łyżki jagód. Całość należy gotować około 10 minut i odcedzić. Taki napar dziecko może pić trzy razy dziennie po jednej szklance. Można również podać mu po prostu suszone owoce czarnych jagód.

Kolejną ważną kwestią jest dieta dziecka. Biegunka osłabia nie tylko układ pokarmowy, ale cały organizm. Dlatego warto zadbać o odpowiednie odżywianie, które przyspieszy regenerację przewodu pokarmowego i zmniejszy ryzyko niedożywienia. Podczas choroby maluch może nie mieć apetytu. Podawajmy mu więc lekkostrawne posiłki złożone ze smacznych produktów. Dobrze sprawdzi się kleik ryżowy lub mocno rozgotowany ryż z jabłkiem, owocowy kisiel lub gotowana marchewka. W tym czasie włączmy do diety dziecka preparaty probiotyczne, które uzupełnią wyjałowioną florę bakteryjną jelita grubego. Nie wolno za to podawać węgla aktywowanego ani żadnych środków na zatrzymanie biegunki. Są to preparaty przeznaczone tylko dla osób dorosłych.

Co w przypadku odwodnienia?

Uporczywa biegunka może zakończyć się odwodnieniem. Jak rozpoznać ten stan u dziecka? Objawami odwodnienia organizmu są suche wargi, język i błona śluzową jamy ustnej, płacz bez łez, wzdęty brzuch, zapadnięte oczy, przyspieszony oddech, bardzo gęsta ślina oraz szara, chłodna i nieelastyczna skóra. Mogą pojawić się również drgawki, a dziecko jest apatyczne i łatwo je rozdrażnić. Podczas odwodnienia oddawanie moczu niemal ustaje, a jeśli już się pojawia, ciecz ma bardzo ciemny kolor. Niemowlęta mogą mieć również zapadnięte ciemiączko.

Czym dokładnie jest odwodnienie? Kiedy w organizmie dziecka zawartość wody spada poniżej niezbędnego minimum, organizm nie może prawidłowo funkcjonować. Nawet utrata takiej ilości wody ile wynosi 3% ciężaru naszego ciała jest niebezpieczna. Aby nie dopuścić do tego, podczas biegunki należy pilnować by dziecko bardzo dużo piło. Kiedy tylko zauważymy biegunkę u swojego malucha, zaczynajmy dodatkowo nawadniać organizm. Po każdym rozwodnionym stolcu dziecko potrzebuje nowej porcji płynów. Jeśli dziecko nie chce dużo pić, możemy sięgnąć po specjalne doustne płyny nawadniające, które zawierają elektrolity. W skład takich specyfików wchodzi solidna porcja wody, glukozy oraz ważnych pierwiastków (chloru, sodu, potasu). Taki zastrzyk elektrolitów zostanie w całości przyswojony przez organizm malucha. Płyny nawadniające można podawać dzieciom powyżej 6 miesiąca życia.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!