Ustawa nowelizująca Kodeks pracy tj. ustawa z dnia 24 lipca 2015 roku o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych ustaw dokonała radykalnych zmian w przepisach dotyczących urlopu wychowawczego. Głównym celem urlopu wychowawczego jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Największym minusem regulacji kodeksowych jest to, że prawo do urlopu przysługuje wyłącznie osobom pozostającym w stosunku pracy, a więc jest ściśle uprawnieniem pracowniczym.
Denis Raev @ 123rf.com
KOMU PRZYSŁUGUJE URLOP WYCHOWAWCZY?
Wskazując na powyższe prawo do urlopu wychowawczego przysługuje osobom pozostającym w stosunku pracy, ponadto z uprawnienia tego mogą skorzystać nie tylko rodzice dziecka, ale również opiekunowie.
JAKIE WARUNKI MUSZĘ SPEŁNIĆ ŻEBY UZYSKAĆ URLOP WYCHOWAWCZY?
Pracownica lub pracownik muszą pozostawać w zatrudnieniu przez okres co najmniej 6 miesięcy bez względu na:
- ewentualne przerwy w zatrudnieniu;
- rodzaj stosunku pracy;
- czy wymiar czasu pracy.
WAŻNE: Przez okres 6 miesięcy pozostawania w zatrudnieniu rozumie się nie tylko okres pracy u aktualnego pracodawcy, ale także okresy zatrudnienia w innych miejscach pracy.
JAD DŁUGO TRWA URLOP WYCHOWAWCZY?
Czas trwania urlopu wychowawczego to okres do 36 miesięcy. Z prawa do urlopu wychowawczego można skorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.
WAŻNE! Przepisy nowelizujące wprowadziły zasadę, że każde z rodziców ma prawo skorzystać z wymiaru 36 miesięcy - z 1 miesiąca urlopu wychowawczego, z którego nie może skorzystać jeden z rodziców. Wyjątkiem od tej zasady są: sytuacja, gdy drugi z rodziców nie żyje, drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska lub gdy jednemu z rodziców władza rodzicielska ta została ograniczona lub zawieszona.
CZY MOGĘ WYKORZYSTAĆ URLOP WYCHOWAWCZY W CZĘŚCIACH?
Tak. Urlop wychowawczy może zostać wykorzystany w co najwyżej pięciu częściach. Należy pamiętać, że wymiar urlopu wychowawczego zależy od rodzaju umowy o pracę. W przypadku umów terminowych, urlopu wychowawczego udziela się na czas trwania stosunku pracy - zgodnie z umową o pracę.
CZY PRACODAWCA MOŻE ODMÓWIĆ UDZIELENIA URLOPU WYCHOWAWCZEGO?
Nie. Pracodawca nie może odmówić wnioskowi pracownika o udzielnie urlopu wychowawczego. Stosowny wniosek pracownik składa w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu.
CZY MOGĘ PODJĄĆ ZATRUDNIENIE PODCZAS URLOPU WYCHOWAWCZEGO?
Tak. Pracownik może podjąć zatrudnienie lub innej działalności o charakterze zarobkowym lub niezarobkowym:
- u swojego pracodawcy;
- u innego pracodawcy;
- nauki lub szkolenia.
WAŻNE: Pracownik nie musi informować pracodawcy o zamiarze podjęcia aktywności ekonomicznej. Musi jednak pamiętać, że jeżeli owa działalność będzie niezgodna z celem, jakim jest osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem to pracodawca może wezwać pracownika do pracy w terminie przez siebie wskazanym.
CZY MOGĘ ZREZYGNOWAĆ Z URLOPU WYCHOWAWCZEGO?
Tak. Pracownik może zrezygnować z dalszego korzystania z urlopu w każdym czasie, ale musi mieć zgodę pracodawcy. Zgoda nie jest wymagania, jeżeli pracownik powiadomi pracodawcę o terminie powrotu do pracy w terminie 30 dni przed planowanym dniem rozpoczęcia pracy.
CO MI PRZYSŁUGUJE PO ZAKOŃCZENIU URLOPU WYCHOWAWCZEGO?
Po zakończeniu urlopu wychowawczego pracownik ma prawo powrotu do pracy a pracodawca musi go do tej pracy dopuścić na dotychczas zajmowanym stanowisku. Jeżeli nie będzie to możliwe, pracodawca musi zapewnić mu inne stanowisko równorzędne z zajmowanym przed urlopem wychowawczym.
WAŻNE! Wynagrodzenie pracownika po powrocie z urlopu wychowawczego nie może być niższe od wynagrodzenia za pracę przysługujące takiemu pracownikowi przed urlopem.
CZY PRACOWNIK PRZEBYWAJĄCY NA URLOPIE WYCHOWAWCZYM JEST BEZWZGLĘDNIE CHRONIONY PRZED WYPOWIEDZENIEM UMOWY O PRACĘ?
Nie. Co do zasady w okresie urlopu wychowawczego stosunek pracy pracownika podlega szczególnej ochronie. Pracodawca nie może wypowiedzieć stosunku pracy z takim pracownikiem od dnia złożenia wniosku o urlop wychowawczy do dnia jego zakończenia.
Kodeks pracy oraz ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników przewiduje sytuacje, kiedy ochrona trwałości stosunku pracy zostaje uchylona:
- w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
- gdy zachodzi sytuacja wypowiedzenia umowy o pracę z winy pracownika;
- gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników i dokonuje zwolnień grupowych a urlop wychowawczy trwa co najmniej 3 miesiące;
- w przypadku wypowiedzeń indywidualnych, gdy przyczyny niedotyczące pracowników stanowią wyłączny powód wypowiedzenia lub rozwiązania umowy na mocy porozumienia stron.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141).
- Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. 2003 nr 90 poz. 844).
Adw. dr Łucja Kobroń-Gąsiorowska
BCKG adwokaci
www.bckg.pl
Treść artykułu oraz treści z nim związane - zamieszczone na niniejszej stronie internetowej mają charakter jedynie informacyjny i nie mogą być uznawane za poradę prawną jakiejkolwiek sprawie. BCKG adwokaci nie ponoszą odpowiedzialności za żadne stwierdzenie umieszczone w treści niniejszej stronie. Poszukujący porady prawnej powinni zasięgnąć indywidualnej porady prawnej we wszystkich sprawach w jakikolwiek sposób odnoszących się do ich praw i obowiązków.
Powiązane artykuły
-
Komu przysługuje prawo do urlopu rodzicielskiego? - Informacje 2020 r.
Prawo do urlopu rodzicielskiego przysługuje obojgu rodzicom, którzy skorzystali z urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Możliwość skorzystania z urlopu rodzicielskiego przysługuje również wtedy, kiedy matka lub ojciec dziecka nieposiadający statusu pracownika pobierali zasiłek macierzyński odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego.
-
Urlop macierzyński w 2020 roku - WAŻNE INFORMACJE
Od 2 stycznia 2020 roku w związku z wejściem w życie nowelizacji kodeksu pracy wprowadzonej ustawą z 24 lipca 2015 roku - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1268) uległ zmianie zakres podmiotowy osób uprawnionych do urlopu macierzyńskiego. Od tej daty niektóre uprawnienia rodzicielskie oraz urlop macierzyński przysługuje również osobom nieposiadającym statusu pracownika.
-
6 kłamstw, które dorośli zawsze mówią swoim dzieciom
Czy wiesz, że istnieją banały, które dorośli powtarzają swoim dzieciom, mimo tego, że są to oczywiste kłamstwa? Dowiedz się, jakie kłamstwa dorośli zawsze mówią swoim dzieciom.
-
Zasady skorzystania z urlopu ojcowskiego w 2020 r. - WAŻNE INFORMACJE
Ostatnia nowelizacja kodeksu pracy wprowadziła rewolucyjne zmiany w zakresie udzielania urlopu ojcowskiego. Chociaż urlop ojcowski funkcjonuje od prawie 7 lat (wprowadzony został 1 stycznia 2010 r.) to do 2 stycznia 2020 roku wymiar tego urlopu był bardzo krótki - początkowo 1 tydzień. Wspomniana nowelizacja wydłużyła czas na wykorzystanie urlopu przez pracownika - ojca aż do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy. Co więcej, obecnie urlop ojcowski może być wykorzystany w dwóch częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.
Kamila
Zasady skorzystania z urlopu ojcowskiego w 2020 r. - WAŻNE INFORMACJE 2017-02-28 13:09:54 2017-02-28 13:08:03